Ontstaan, vorming en vindplaatsen
Ammonieten zijn fossielen van uitgestorven zeedieren die behoren tot de klasse van de koppotigen (Cephalopoda), verwant aan de huidige inktvissen, pijlinktvissen en octopussen. Ze leefden in de oceanen van het Paleozoïcum en Mesozoïcum, met name tussen het Devoon en het Krijt (ongeveer 400 tot 66 miljoen jaar geleden).
De schelp van een ammoniet was meestal spiraalvormig en opgebouwd uit kamers. Wanneer het dier stierf, kon de schelp worden bedekt met sediment, waarna in de loop van miljoenen jaren fossilisatie plaatsvond. Hierbij werd het organisch materiaal vervangen door mineralen zoals calciet of pyriet, afhankelijk van de omstandigheden.
Marokko staat wereldwijd bekend als een van de rijkste vindplaatsen van ammonieten. Vooral in de regio rond Erfoud en het Atlasgebergte worden talloze fossielen opgegraven uit de kalksteenlagen van het Midden- tot Laat-Krijt.
Geschiedenis en naamgeving
De naam "ammoniet" is afgeleid van de Egyptische god Amon (of Ammon), die vaak werd afgebeeld met opgerolde ramshoorns. De gelijkenis tussen deze hoorns en de spiraalvormige schelpen inspireerde de Romeinse geleerde Plinius de Oudere om deze fossielen “Ammonis cornua” (hoorns van Ammon) te noemen.
Ammonieten zijn al sinds de oudheid bekend en werden in verschillende culturen als bijzondere stenen beschouwd. In de middeleeuwen dacht men dat het versteende slangen waren – in Engeland werden ze wel “snake stones” genoemd. Tegenwoordig zijn ammonieten populair bij fossielenverzamelaars, maar ook in sieraden en decoratieve objecten.
Spirituele aspecten
In spirituele tradities wordt de ammoniet vaak gezien als een symbool van verandering, cycli en evolutie. De spiraalvorm staat symbool voor groei en de reis naar binnen of naar hogere bewustzijnslagen.
Sommige liefhebbers gebruiken ammonieten bij meditatie of als hulpmiddel om balans en structuur in het leven te vinden. In feng shui worden ze geassocieerd met het bevorderen van vitaliteit en energiestroom in een ruimte.
Omgang, verzorging en veiligheid
Ammonieten zijn over het algemeen vrij stevig, zeker wanneer ze versteend zijn in calciet of pyriet. Toch kunnen ze gevoelig zijn voor krassen of breuken bij ruwe behandeling. Vermijd langdurige blootstelling aan water of agressieve schoonmaakmiddelen, vooral bij exemplaren met een gepolijst oppervlak.
Er zijn geen bijzondere veiligheidsrisico’s verbonden aan ammonieten, maar zoals bij alle fossielen is het verstandig om ze buiten het bereik van kleine kinderen te houden en niet te gebruiken in toepassingen waar stofvorming optreedt.
Leuke weetjes
- Sommige ammonieten uit Marokko zijn miljoenen jaren oud en tonen nog steeds prachtige sutuurlijnen (de naden tussen kamers).
- In bepaalde gevallen bevatten ammonieten sporen van pyriet (“fool’s gold”), wat zorgt voor een gouden glans.
- De grootste gevonden ammoniet had een diameter van meer dan twee meter, maar de meeste zijn slechts enkele centimeters groot.